Những ngày tết là thời điểm sum họp, khi gia đình quây quần bên nhau để thưởng thức những món ăn truyền thống. Theo bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ từ Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, các món ăn trong dịp này không chỉ làm phong phú thêm bàn tiệc mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về văn hóa và sức khỏe. Bánh chưng, canh khổ qua, thịt kho tàu, dưa hành, gà luộc và bắp luộc đều có vị trí đặc biệt trong mâm cỗ tết, mỗi món chứa đựng một thông điệp may mắn và lợi ích dinh dưỡng riêng.
Bánh chưng là biểu tượng của ngày tết, thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên và sự quy tụ giữa trời đất. Bác sĩ Vũ giải thích rằng bánh chưng không chỉ là nguồn năng lượng đầy đủ nhờ gạo nếp, đậu xanh và thịt heo, mà còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Các thành phần này giúp tăng cường chức năng gan mật, bổ sung dưỡng chất cho gân cốt và cân bằng độ béo. Tuy nhiên, người bị bệnh tiêu hóa, thận, tim mạch hoặc đái tháo đường nên hạn chế ăn bánh chưng.
Canh khổ qua, với tên gọi gợi nhớ đến những khó khăn đã qua, mang hy vọng cho năm mới thuận lợi hơn. Đây là món canh mát, dễ nấu và giàu chất dinh dưỡng, giúp thanh nhiệt, giải độc và hỗ trợ giảm mỡ máu, hạ huyết áp. Khổ qua cũng góp phần làm đẹp da, phù hợp với mùa nắng nóng và khẩu phần nhiều dầu mỡ của ngày tết.
Thịt kho tàu là món ăn thể hiện tình cảm gia đình hòa thuận. Giàu dinh dưỡng và đậm đà, nhưng việc nấu lại nhiều lần có thể gây hại do chất béo chuyển hóa dưới tác động nhiệt. Người thừa cân, béo phì, mắc bệnh tim mạch hoặc rối loạn mỡ máu nên tiết chế, chọn thịt nạc và hạn chế ăn nước thịt kho. Mỗi tuần, họ chỉ nên tiêu thụ tối đa 3-4 quả trứng.
Dưa hành, theo Đông y, giúp lưu thông khí huyết, đào thải độc tố và hỗ trợ tiêu hóa. Món này thường được dùng kèm với các món dầu mỡ khác như bánh chưng hay thịt kho tàu để tăng khẩu vị và giảm ngán. Tuy nhiên, dưa hành muối tiềm ẩn rủi ro đối với người mắc bệnh dạ dày, thận, tăng huyết áp hoặc phụ nữ mang thai.
Gà luộc vàng ươm là món ăn quen thuộc trong mâm cỗ tết, mang đến khởi đầu thuận lợi và nhiều may mắn. Thịt gà bổ dưỡng, lành mạnh cho phổi và hỗ trợ chữa trị nhiều bệnh lý. Đây là nguồn cung cấp vitamin và dưỡng chất quan trọng, dễ hấp thu và tiêu hóa. Tuy nhiên, người huyết áp cao nên hạn chế ăn da gà, còn người bị thủy đậu hoặc sỏi thận nên tránh ăn thịt gà.
Bắp luộc, giàu vitamin B, C, khoáng chất và chất xơ, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như kích thích tiêu hóa, chống thiếu máu và bảo vệ tim mạch. Hai chất chống oxi hóa zeaxanthin và lutein trong bắp tốt cho mắt và làn da. Với mong muốn bước sang năm mới no đủ và thành công, nhiều người chọn bắp như một biểu tượng của sự chắc chắn và may mắn.
Mỗi món ăn trong ngày tết không chỉ là lựa chọn ẩm thực đơn thuần mà còn phản ánh giá trị văn hóa và sức khỏe. Chúng không chỉ làm phong phú thêm bữa tiệc gia đình mà còn mang đến niềm vui và may mắn, đồng thời đảm bảo sự cân bằng dinh dưỡng cho mọi người trong gia đình.