Sức khỏe
Việt Nam giám sát và đánh giá sự biến đổi vi rút cúm A/H1
2024-12-14
Theo thông tin của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), vào tháng 10 năm 2024, trong nước có 264.830 trường hợp mắc cúm mùa được báo cáo. Trong đó, có 8 ca tử vong, cụ thể là 4 ca tại Bình Định, 2 ca tại Hà Nội, 1 ca tại Khánh Hòa và 1 ca tại Phú Yên. So với cùng kỳ năm 2023 (có 292.719 trường hợp mắc, 1 trường hợp tử vong), số mắc cúm năm nay giảm khoảng 9,5%, trong khi số tử vong tăng lên 7 trường hợp.
Các chủng vi rút cúm mùa
Các chủng vi rút cúm mùa bao gồm cúm A/H1N1 (hay A/H1 pdm, còn gọi là cúm lợn), cúm A/H3N2, cúm B và cúm C. Đây là những loại vi rút gây ra mắc cúm mùa và cần được theo dõi và phòng ngừa kỹ càng.Khí hậu và bệnh truyền nhiễm
Khí hậu hiện đang thuận lợi cho bệnh truyền nhiễm lây lan. Dịch bệnh truyền nhiễm luôn diễn biến khó lường, tiếp tục có nguy cơ xuất hiện và lây lan các biến thể mới, các dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mới nổi. Hệ thống y tế trong nước duy trì giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh, đặc biệt là các bệnh viêm phổi nặng do vi rút và các bệnh lây qua đường hô hấp như cúm mùa, cúm gia cầm độc lực cao.Trong bối cảnh nhu cầu giao thương ngày càng tăng cùng với diễn biến thời tiết thay đổi bất thường, điều này tạo ra các điều kiện thuận lợi làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh. Thời gian tới, với khí hậu mùa đông xuân, đó là yếu tố thuận lợi cho bệnh truyền nhiễm lây lan, nhất là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, đường tiêu hóa.VN tham gia giám sát và nghiên cứu về vi rút cúm mùa
Lãnh đạo Cục Y tế dự phòng nhận định rằng, do nhu cầu giao thương ngày càng tăng và khí hậu thay đổi bất thường, nguy cơ đối mặt với sự lây truyền của nhiều loại dịch bệnh khác nhau là rất lớn.Về vi rút cúm A/H1N1, tháng 8.2024, WHO đã nhận được báo cáo từ Văn phòng Điều lệ y tế quốc tế VN về một trường hợp nhiễm trùng ở người được xác nhận trong phòng thí nghiệm với vi rút cúm A/H1N1 có nguồn gốc từ lợn. Bệnh nhân là một phụ nữ 70 tuổi, có bệnh lý nền và sống ở một tỉnh miền núi phía bắc Việt Nam.Trước đó, tháng 6.2024, bệnh nhân sốt, mệt mỏi, chán ăn, được đưa vào bệnh viện huyện do các triệu chứng đại diện, được chẩn đoán mắc bệnh viêm phổi ngoài các bệnh lý nền. Kết quả xét nghiệm nhanh cho thấy bệnh nhân bị cúm A và được chuyển đến bệnh viện tuyến T.Ư tại Hà Nội. Xét nghiệm PCR với mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân đã xác nhận vi rút cúm A nhưng chưa xác định được phân nhóm. Tháng 8, giải trình tự gien đã xác định vi rút cúm A/H1N1.Các điều tra dịch tễ cho thấy bệnh nhân này sống một mình và ít tiếp xúc với dân làng trong thời gian bị bệnh tại địa phương. Không có báo cáo nào về các triệu chứng hô hấp trong số những người tiếp xúc, bao gồm cả nhân viên y tế; cũng không có đợt bùng phát dịch bệnh ở vật nuôi nơi cư trú của bệnh nhân này.Việc xác định thêm đặc tính của vi rút vẫn đang được tiến hành. WHO đánh giá hiện rủi ro do loại vi rút này gây ra là thấp.Tại Việt Nam, một chuyên gia y tế dự phòng cho biết rằng trong nước vẫn duy trì hệ thống giám sát cúm nhiều năm qua, lấy mẫu bệnh phẩm các ca bệnh đường hô hấp nặng để xét nghiệm. Các nghiên cứu cũng đánh giá, theo sát sự biến đổi của vi rút cúm A/H1N1.Vi rút này có đặc tính thay đổi liên tục do “trượt gien”. Do đó, cúm A/H1N1 thay đổi hằng năm. Đó cũng là lý do vắc xin cúm cần được tiêm hằng năm để phù hợp với các chủng vi rút. Các khuyến cáo về vắc xin được dựa trên kết quả giám sát cúm toàn cầu, đánh giá các chủng vi rút nổi trội lưu hành.“Vi rút này thay đổi, nhưng chưa đến mức trở thành một biến chủng mới. Nếu vi rút cúm A/H1 pdm thay đổi với tính chất mới về độc lực, về khả năng lây nhiễm thì chúng đã phải mang một tên mới, chứ không thể vẫn được định danh là cúm A/H1N1, như đã xuất hiện từ năm 2009”, chuyên gia này cho biết.